Thema’s
Onderzoeksvaardigheden
Slim Zoeken met de Zoekroutine
Bij elk onderwerp dat je gaat onderzoeken geldt: zorg dat je eerste verstand krijgt van je onderwerp. Zelfs als je dacht dat je al ergens in thuis was: de actualiteit zorgt soms voor verrassingen. Zorg dus dat je je eigen beeldvorming eerst op de proef stelt. Breid je woordenschat uit met (nieuwe) woorden en begrippen. Soms gewoon als opfrisser.
Ga aan de slag met combinaties van jouw uitgebreide woordenschat. Laat de vragen van ‘Meer om te vragen’ links liggen, dat zijn gewoon zoekresultaten in een AI-vragen-jasje - zonder dat je de bijbehorende website meteen ziet. Zorg dat je zelf een zinvolle combinatie van 2-5 zoekwoorden gebruik. En denk na over welk soort websites te verwacht te zien.
Zoekopdracht aanpassen en varieren
Er is niets dat altijd werkt bij online zoeken …
… behalve kritische reflectie
Doe De Webcheck
Beoordelen van de kwaliteit en bruikbaarheid van een bron. Check altijd wie de bron maakt en wat het doel is van de bron is (soort inhoud).
Met onder andere 2 - Zoeken naar de makers
en als je dieper wilt graven:
Meer bronnen gebruiken…
Informatie bevestigd krijgen bij andere bronnen? Denk na over het soort bronnen dat je daarvoor zou willen vinden en gebruiken. Waar let je op?
- Check bij elke nieuwe bron altijd eerst de makers (zie de Webcheck) voordat je de informatie gebruikt.
Webkennis/informatiekennis
Hoe zit een webadres in elkaar?
Valkuilen
- Online bronnen zonder colofon (makers-pagina) zijn in veel gevallen niet geschikt.
- Zie je bepaalde informatie in exact dezelfde bewoordingen ergens anders, dan is dat geen bevestiging, maar is de informatie zeer waarschijnlijk afkomstig van een en dezelfde oorspronkelijke bron. Dat zit zo:
- Websites schrijven soms (letterlijk) van elkaar over, ook journalisten.
- Veel persberichten worden rechtstreeks overgenomen en zonder dubbelcheck gepubliceerd (en persberichten zijn vaak te rooskleurig of eenzijdig).
- Ook wordt op het web veel gestolen, gekopieerd en hergebruikt, al dan niet legaal.
Privacy
Bescherm je privacy waar dat kan. Log bijvoorbeeld zoveel mogelijk bij Google en Microsoft uit. En gebruik voor informatief zoeken als start de Wikipedia-app in plaats van Google.
Privacyvriendelijk browsen en zoeken?
Wat is de waarde van Wikipedia?
……………………………………….
Jouw privacy is in het geding bij browsers, websites, zoekmachines, AI. De volgende artikelen gaan helemaal of gedeeltelijk in op privacy. Gewoon doen: wis je cookies elke dag.
Cookies, trackers en adblockers
Het ene zoekresultaat is het andere niet
Wie maken informatieve bronnen en waarom?
Clickbait. Kijk verder dan de kop!
Links
https://www.fixjeprivacy.nl/ van Bits of Freedom
https://raindrop.io/SlimZoeken//links-49210470/search=privacy
Handig om te weten…
Waarom is betrouwbaarheid belangrijk?
Ik hoef toch niks meer te onthouden?
Niet alles lezen… Zoek je zoekwoord!
Check ook dit
We houden de ontwikkelingen van chatbots in verband met informatief zoeken voor je bij op
Zuinig zijn op je aandacht
1. Reclames links en rechts, onder en boven
Advertenties, leuke afleiding? - Beter blokkeren toch?
Clickbait. Kijk verder dan de kop! Wel eens ingetrapt?
Reclame, is het informatie of niet? Een onderwerp om zelf onderzoek naar te doen:
2. Focus en concentratie…
Laat je niet afleiden, maar hoe doe je dat?
Leuk is lastig. Mag het saai zijn? Over video’s om te leren.
Scannen, een vorm van lezen - Vluchtig lezen en kijken met een doel.
3. Zelf sturen of gestuurd worden
Hoe komt online informatie bij je? Vind je eigen weg.
Wie bepaalt wat je ziet? Jouw tijdlijn of jijzelf? 4. Wees selectief, laat je niet gek maken door Google'
In en om de zoekbalk - Google’s hulp
Het ene zoekresultaat is het andere niet
5. Loskomen van je apparaat is een hele kunst, klim uit de valkuil
Een paar dingen om uit te proberen. In een notendop:
- Zet de notificaties op het beginscherm van je mobieltje uit. Wees selectief. Je mag dingen missen. Probeer weer de baas te worden over je eigen tijd. Of leg het hele ding weg, voor een bepaalde tijd. Best gezond.
- Maak afspraken met jezelf. Of leren òf afleiding toestaan, maar niet tegelijk.
https://raindrop.io/SlimZoeken/links-49210470/search=%23verslavend
Superverslaving is opzet
Achtergrondinformatie over de trucs van Big Tech. Lees het boek Superverslavend van Adam Alter – Waarom smartphones, apps en social media zo verslavend zijn. ISBN 9789492493125
Vragen stellen
Zoekbedoelingen, wat zijn dat?
Hoe moet dit? Help! > Online hulp bij jouw vragen
Resultaten 5. Meer om te vragen Zijn dit wel vragen?
Zoeken naar online informatie - twee routines
De Webcheck op herhaling
Is deze bron geschikt? Hoe ging het ook alweer?
De Zoekroutine
Hoe krijg je beste zoekresultaten voor jou bovenaan in de zoekmachine?
Zoekvaardigheden Profielwerkstuk
Oriënteren op het medialandschap
Wie maakt informatie - en waarom? Wat is informatief zoeken?
Doe De Webcheck
Beoordelen van de kwaliteit en bruikbaarheid van een bron. Check altijd wie de bron maakt en wat het doel is van de bron is (soort inhoud).
Met onder andere 2 - Zoeken naar de makers
Bouwen aan een Zoekroutine
Zoeken en Slim Zoeken, met onder andere
Zoekopdracht aanpassen en varieren
Datums - is de informatie actueel?
Zie ook 7. Onderwerpen H8 - Tips en Trucs
Chatbots voor informatief gebruik
Lees Chatbots
ChatGPT, Copilot en Gemini zijn taalmachines, geen zoekmachines. Chatbots zijn wel heel geschikt voor onder andere voorbereiding, uitleg en samenvattingen. Maar je moet de uitkomsten altijd zelf controleren...
Gebruik dit als extra prompt: op leesniveau B1 of in begrijpelijke taal
Lees ook: Een chatbot als bron?
Gebruiken en verwerken van informatie
Algemene informatievaardigheden:
Hoe sla je informatie handig op?
Wat moet ik weten van auteursrecht?
Plaatjes zoeken - ga naar #2 Beeldrecht
Een paar extra tips op een rijWikipedia
- Check ook of een Nederlands artikel dezelfde gegevens laat zien als het Engelse. De community achter de Engelse Wikipedia is een andere en is ook logischerwijs groter.
- Gebruik de taalswitch van Wikipedia om de meest gangbare term van een begrip in een andere taal te vinden.
- Let op: er zijn veel Wikipedia-klonen zoals Wikiwand; ze duiken gewoon op in Google resultaten. Niet gebruiken; want: de updates zijn onduidelijk, evenals hun eventuele eigen aanpassingen.
Meer bronnen gebruiken…
Informatie bevestigd krijgen bij andere bronnen? Waar let je op?
- Check bij elke nieuwe bron altijd eerst de makers (zie de Webcheck).
- Online bronnen zonder colofon (makers-pagina) zijn in veel gevallen niet geschikt.
- Zie je bepaalde informatie in exact dezelfde bewoordingen ergens anders, dan is dat geen bevestiging, maar is de informatie zeer waarschijnlijk afkomstig van een en dezelfde oorspronkelijke bron.
- Websites schrijven soms (letterlijk) van elkaar over, ook journalisten.
- Veel persberichten worden helaas zonder dubbelcheck gepubliceerd (en persberichten zijn vaak te rooskleurig of eenzijdig).
- Ook wordt op het web veel gestolen, gekopieerd en hergebruikt, al dan niet legaal.
En verken onze Onderwerpen kennisbank voor alle andere Slim Zoeken artikelen.
Andere waardevolle bronnen rond informatievaardigheden
https://libguides.studiecentra.han.nl/informatievaardigheden/inleiding
https://informaticalessen.be/gratis-online-cursus-informatica/
Onderzoeksvaardigheden
Slim Zoeken met de Zoekroutine
Bij elk onderwerp dat je gaat onderzoeken geldt: zorg dat je eerste verstand krijgt van je onderwerp. Zelfs als je dacht dat je al ergens in thuis was: de actualiteit zorgt soms voor verrassingen. Zorg dus dat je je eigen beeldvorming eerst op de proef stelt. Breid je woordenschat uit met (nieuwe) woorden en begrippen. Soms gewoon als opfrisser.
Ga aan de slag met combinaties van jouw uitgebreide woordenschat. Laat de vragen van ‘Meer om te vragen’ links liggen, dat zijn gewoon zoekresultaten in een AI-vragen-jasje - zonder dat je de bijbehorende website meteen ziet. Zorg dat je zelf een zinvolle combinatie van 2-5 zoekwoorden gebruik. En denk na over welk soort websites te verwacht te zien.
Zoekopdracht aanpassen en varieren
Er is niets dat altijd werkt bij online zoeken …
… behalve kritische reflectie
Doe De Webcheck
Beoordelen van de kwaliteit en bruikbaarheid van een bron. Check altijd wie de bron maakt en wat het doel is van de bron is (soort inhoud).
Met onder andere 2 - Zoeken naar de makers
en als je dieper wilt graven:
Meer bronnen gebruiken…
Informatie bevestigd krijgen bij andere bronnen? Denk na over het soort bronnen dat je daarvoor zou willen vinden en gebruiken. Waar let je op?
- Check bij elke nieuwe bron altijd eerst de makers (zie de Webcheck) voordat je de informatie gebruikt.
Webkennis/informatiekennis
Hoe zit een webadres in elkaar?
Valkuilen
- Online bronnen zonder colofon (makers-pagina) zijn in veel gevallen niet geschikt.
- Zie je bepaalde informatie in exact dezelfde bewoordingen ergens anders, dan is dat geen bevestiging, maar is de informatie zeer waarschijnlijk afkomstig van een en dezelfde oorspronkelijke bron. Dat zit zo:
- Websites schrijven soms (letterlijk) van elkaar over, ook journalisten.
- Veel persberichten worden rechtstreeks overgenomen en zonder dubbelcheck gepubliceerd (en persberichten zijn vaak te rooskleurig of eenzijdig).
- Ook wordt op het web veel gestolen, gekopieerd en hergebruikt, al dan niet legaal.
Privacy
Bescherm je privacy waar dat kan. Log bijvoorbeeld zoveel mogelijk bij Google en Microsoft uit. En gebruik voor informatief zoeken als start de Wikipedia-app in plaats van Google.
Privacyvriendelijk browsen en zoeken?
Wat is de waarde van Wikipedia?
……………………………………….
Jouw privacy is in het geding bij browsers, websites, zoekmachines, AI. De volgende artikelen gaan helemaal of gedeeltelijk in op privacy. Gewoon doen: wis je cookies elke dag.
Cookies, trackers en adblockers
Het ene zoekresultaat is het andere niet
Wie maken informatieve bronnen en waarom?
Clickbait. Kijk verder dan de kop!
Links
https://www.fixjeprivacy.nl/ van Bits of Freedom
https://raindrop.io/SlimZoeken//links-49210470/search=privacy
Handig om te weten…
Waarom is betrouwbaarheid belangrijk?
Ik hoef toch niks meer te onthouden?
Niet alles lezen… Zoek je zoekwoord!
Check ook dit
We houden de ontwikkelingen van chatbots in verband met informatief zoeken voor je bij op
Zuinig zijn op je aandacht
1. Reclames links en rechts, onder en boven
Advertenties, leuke afleiding? - Beter blokkeren toch?
Clickbait. Kijk verder dan de kop! Wel eens ingetrapt?
Reclame, is het informatie of niet? Een onderwerp om zelf onderzoek naar te doen:
2. Focus en concentratie…
Laat je niet afleiden, maar hoe doe je dat?
Leuk is lastig. Mag het saai zijn? Over video’s om te leren.
Scannen, een vorm van lezen - Vluchtig lezen en kijken met een doel.
3. Zelf sturen of gestuurd worden
Hoe komt online informatie bij je? Vind je eigen weg.
4. Wees selectief, laat je niet gek maken door Google'
In en om de zoekbalk - Google’s hulp
Het ene zoekresultaat is het andere niet
5. Loskomen van je apparaat is een hele kunst, klim uit de valkuil
Een paar dingen om uit te proberen. In een notendop:
- Zet de notificaties op het beginscherm van je mobieltje uit. Wees selectief. Je mag dingen missen. Probeer weer de baas te worden over je eigen tijd. Of leg het hele ding weg, voor een bepaalde tijd. Best gezond.
- Maak afspraken met jezelf. Of leren òf afleiding toestaan, maar niet tegelijk.
https://raindrop.io/SlimZoeken/links-49210470/search=%23verslavend
Superverslaving is opzet
Achtergrondinformatie over de trucs van Big Tech. Lees het boek Superverslavend van Adam Alter – Waarom smartphones, apps en social media zo verslavend zijn. ISBN 9789492493125
Vragen stellen
Zoekbedoelingen, wat zijn dat?
Hoe moet dit? Help! > Online hulp bij jouw vragen
Resultaten 5. Meer om te vragen Zijn dit wel vragen?
Zoeken naar online informatie - twee routines
De Webcheck op herhaling
Is deze bron geschikt? Hoe ging het ook alweer?
De Zoekroutine
Hoe krijg je beste zoekresultaten voor jou bovenaan in de zoekmachine?
Zoekvaardigheden Profielwerkstuk
Oriënteren op het medialandschap
Wie maakt informatie - en waarom? Wat is informatief zoeken?
Doe De Webcheck
Beoordelen van de kwaliteit en bruikbaarheid van een bron. Check altijd wie de bron maakt en wat het doel is van de bron is (soort inhoud).
Met onder andere 2 - Zoeken naar de makers
Bouwen aan een Zoekroutine
Zoeken en Slim Zoeken, met onder andere
Zoekopdracht aanpassen en varieren
Datums - is de informatie actueel?
Chatbots voor informatief gebruik
Lees Chatbots
ChatGPT, Copilot en Gemini zijn taalmachines, geen zoekmachines. Chatbots zijn wel heel geschikt voor onder andere voorbereiding, uitleg en samenvattingen. Maar je moet de uitkomsten altijd zelf controleren...
Gebruik dit als extra prompt: op leesniveau B1 of in begrijpelijke taal
Lees ook: Een chatbot als bron?
Gebruiken en verwerken van informatie
Algemene informatievaardigheden:
Hoe sla je informatie handig op?
Wat moet ik weten van auteursrecht?
Plaatjes zoeken - ga naar #2 Beeldrecht
Een paar extra tips op een rijWikipedia
- Check ook of een Nederlands artikel dezelfde gegevens laat zien als het Engelse. De community achter de Engelse Wikipedia is een andere en is ook logischerwijs groter.
- Gebruik de taalswitch van Wikipedia om de meest gangbare term van een begrip in een andere taal te vinden.
- Let op: er zijn veel Wikipedia-klonen zoals Wikiwand; ze duiken gewoon op in Google resultaten. Niet gebruiken; want: de updates zijn onduidelijk, evenals hun eventuele eigen aanpassingen.
Meer bronnen gebruiken…
Informatie bevestigd krijgen bij andere bronnen? Waar let je op?
- Check bij elke nieuwe bron altijd eerst de makers (zie de Webcheck).
- Online bronnen zonder colofon (makers-pagina) zijn in veel gevallen niet geschikt.
- Zie je bepaalde informatie in exact dezelfde bewoordingen ergens anders, dan is dat geen bevestiging, maar is de informatie zeer waarschijnlijk afkomstig van een en dezelfde oorspronkelijke bron.
- Websites schrijven soms (letterlijk) van elkaar over, ook journalisten.
- Veel persberichten worden helaas zonder dubbelcheck gepubliceerd (en persberichten zijn vaak te rooskleurig of eenzijdig).
- Ook wordt op het web veel gestolen, gekopieerd en hergebruikt, al dan niet legaal.
En verken onze Onderwerpen kennisbank voor alle andere Slim Zoeken artikelen.
Andere waardevolle bronnen rond informatievaardigheden
https://libguides.studiecentra.han.nl/informatievaardigheden/inleiding
https://informaticalessen.be/gratis-online-cursus-informatica/